Waarom Nederland niet al zijn kaarten op elektrisch moet zetten
Opinie | Terwijl de overheid vol inzet op elektrische auto’s als dé oplossing voor duurzame mobiliteit, dreigt een ongemakkelijke waarheid genegeerd te worden: ons elektriciteitsnet kan de ambities simpelweg niet aan. Het wordt tijd voor een realistischer verhaal.
Laat ik vooropstellen: de transitie naar schonere mobiliteit is noodzakelijk. Daar twijfelt niemand aan. Maar de manier waarop Nederland zich heeft vastgebeten in de elektrische auto als enige redmiddel, getuigt van een gevaarlijke tunnelvisie.
Het net kraakt in zijn voegen
De cijfers liegen niet. Netbeheerders slaan al jaren alarm over netcongestie. Bedrijven kunnen niet aansluiten, zonneparken staan te wachten, en ondertussen verwachten we dat miljoenen Nederlanders straks ’s avonds hun auto aan de lader hangen. De realiteit is dat we een elektriciteitsnetwerk hebben dat gebouwd is voor een andere tijd. De benodigde verzwaring kost niet alleen tientallen miljarden euro’s, maar ook jaren — zo niet decennia — aan vergunningsprocedures, graafwerk en capaciteitsuitbreiding.
En dan hebben we het nog niet eens over de piekmomenten. Stel je voor: het is winter, donker om vijf uur, iedereen komt thuis van werk, zet de verwarming aan, kookt, en plugt de auto in. De vraag naar elektriciteit explodeert precies op het moment dat zonnepanelen niets opleveren. Dit is geen doemscenario — dit is simpele rekenkunde.
Waterstof: de vergeten optie
Terwijl beleidsmakers dromen van laadpalen op elke straathoek, ligt er een oplossing die we consequent over het hoofd zien: waterstof. Het elegante van waterstof zit hem in de infrastructuur. Nederland telt duizenden tankstations, strategisch verspreid over het land, met bestaande aanvoerroutes en opslag. Deze infrastructuur ombouwen naar waterstof is een fractie van de investering die nodig is om het complete elektriciteitsnet te vernieuwen.
Bovendien lost waterstof het opslagprobleem op. Overtollige groene stroom — en die hebben we op zonnige dagen in overvloed — kun je omzetten in waterstof en opslaan voor later. Geen netcongestie, geen verspilling. De energie gaat niet verloren, maar wacht geduldig tot iemand komt tanken.
De praktische bezwaren
Er zijn nog meer pijnpunten aan het eenzijdige EV-beleid. Niet iedereen heeft een eigen oprit. In de grote steden — juist waar de meeste auto’s rijden — wonen mensen in flats en rijtjeshuizen zonder laadmogelijkheid. Moeten zij allemaal wedijveren om een openbare laadpaal? En wat te denken van de lange afstanden? Een vrachtwagenchauffeur die door Europa rijdt, kan niet telkens een uur wachten tot zijn batterij vol is.
Waterstof tanken daarentegen kost vijf minuten. Precies zoals we gewend zijn bij benzine of diesel. De transitie vraagt dan niet om een complete gedragsverandering, maar sluit aan bij hoe we al decennia mobiel zijn.
Diversificatie als wijsheid
Het pleidooi hier is niet om elektrische auto’s af te schrijven. Ze hebben hun plek, zeker voor wie thuis kan laden en vooral korte ritten maakt. Maar het is onverstandig — ronduit roekeloos — om als land volledig te leunen op één technologie, zeker als die technologie zo afhankelijk is van een netwerk dat nu al overbelast is.
Verstandig energiebeleid is divers. Het spreidt risico’s, benut verschillende technologieën voor verschillende doeleinden, en erkent dat de perfecte oplossing niet bestaat. Waterstof voor vrachtverkeer en lange afstanden, elektrisch voor stadsverkeer en korte ritten, en wellicht synthetische brandstoffen voor specifieke toepassingen.
Een nuchterder koers
Nederland staat bekend om zijn pragmatisme. Laten we dat ook toepassen op de mobiliteitstransitie. De blinde adoratie voor de elektrische auto verdient nuancering. Niet omdat de technologie slecht is, maar omdat een land dat al zijn eieren in één mand legt, kwetsbaar wordt.
Het is tijd dat beleidsmakers verder kijken dan de laadpaal. De waterstoftankstation om de hoek zou weleens de toekomst kunnen zijn die we over het hoofd zien.
Dit is een opiniestuk. De standpunten vertegenwoordigen een perspectief in het maatschappelijk debat over de energietransitie. Er zijn ook sterke tegenargumenten, waaronder de hogere energie-efficiëntie van batterij-elektrische voertuigen en de dalende kosten van EV-technologie.
Geef een reactie